Dit artikel stond afgelopen weekend in de Stentor
De verpleegkundigen zijn zich er van bewust wat de helende en positieve effecten van de lach op patiënten heeft. In dit ziekenhuis in Gorinchem hebben ze daarom een lachspiegel geplaatst. Maar natuurlijk is bijvoorbeeld een wekelijkse lachclub of lachworkshop organiseren voor patiënten en/of hun familie ook een heel goed en waardevol idee.
Lees hieronder het hele artikel.
Lachspiegel als medicijn
Verpleegkundigen laten patiënten schaterlachen in ziekenhuis Gorinchem
Schuddebuikend en gierend van de lach: zo zie je patiënten niet vaak in het ziekenhuis. Verpleegkundigen Coby van Wijk en Jantina Keppel regelden twee lachspiegels voor in het Beatrixziekenhuis in Gorinchem. Die zijn een dikke hit én goed voor de gezondheid. ,,Lachen is zó goed voor je.”
Terwijl de foto wordt gemaakt, houdt patiënt Monica van der Mond het niet meer. Ze slaat haar handen voor haar gezicht en begint onbedaarlijk te lachen. ,,Jouw bénen”, lacht ze, via de spiegel, in de richting van de fotograaf. ,,Het zíet er niet uit.” In de lachspiegel die sinds kort op de verpleegafdeling orthopedie/gynaecologie/urologie hangt in het Beatrixziekenhuis, lopen zijn benen – en die van haarzelf – bijna tot aan de schouders.
Grinnikend loopt ze daarna terug naar haar ziekenhuisbed waar ze, als ze aan de andere patiënten op haar kamer over de spiegel vertelt, opnieuw in lachen uitbarst. Het is iets wat ze vaker zien op de afdeling, sinds daar twee lachspiegels werden geplaatst. Mensen lopen er even naartoe, soms met visite, en altijd weer krullen die mondhoeken omhoog.
De lachspiegels waren een idee van verpleegkundige Jantina Keppel. Zij was op vakantie in Schotland en kreeg de slappe lach toen ze langs een gebouw liep waaraan meerdere lachspiegels hingen. ,,Ik werd er vrolijk, lacherig en ontspannen van. Toen dacht ik: dat is iets voor in het ziekenhuis, want veel patiënten kunnen dat wel gebruiken.”
Ze laat het idee rusten, maar tijdens een avonddienst bespreekt ze het met haar collega Coby van Wijk. Die is razend enthousiast. ,,Lachen is zó goed voor je. Het zorgt ervoor dat je minder angst ervaart, dat je ontspant.” Zij ziet nog een voordeel. ,,Op deze afdeling liggen veel patiënten die een nieuwe heup of knie hebben gekregen. Zij kunnen mooi oefenen met lopen, tot aan de spiegel en weer terug.”
Afleiding
De teamleider van de twee is al snel enthousiast, net als de Stichting Vrienden van het Beatrixziekenhuis, die met een donatie komt zodat een spiegel kan worden aangeschaft. Directeur Ronald Kooij van de Lach- spiegelcentrale is geroerd door het plan en doneert een extra spiegel. Nu de spiegels hangen, zien de verpleegkundigen het resultaat van hun plan. ,,Wij zijn verpleegkundigen van de oude stempel”, zegt Van Wijk. ,,Natuurlijk is medicatie belangrijk, maar wat kun je nog meer doen om iemand te helpen?” Keppel: ,,Dat is vriendelijkheid en aandacht geven, maar ook vrolijkheid en afleiding.”
Ondertussen grijnst patiënt Cees van Ingen in de spiegel. ,,Ik had gehoopt dat ik hier maar één nachtje hoefde te blijven. Het zijn er een paar geworden, maar dit is een vrolijk tussendoortje.” Ook patiënt Jiel van Aartrijk kan zijn lachen niet inhouden ,,Ik ben ineens een dwerg.”
Wat Keppel betreft worden er snel meer spiegels opgehangen. ,,Hoe mooi zou dat zijn, bijvoorbeeld op de kinderafdeling. Je kijkt even in de spiegel met de behandelaar, maakt een grapje en het ijs is gebroken.”
De lachspiegel is een typisch voorbeeld van complementaire zorg, zegt internist Hannah Visser. In het Beatrixziekenhuis wordt steeds meer aandacht besteed aan het patiënten zo gerieflijk mogelijk maken. Dat kan groot effect hebben op het ziekteverloop en herstel. ,,Een lachspiegel lijkt een grapje, maar helpt écht”, zegt Visser. ,,Onderzoeken tonen keer op keer aan dat het belangrijk is om de mens als geheel te bekijken. Mensen die depressief zijn, worden sneller ziek. En stress heeft grote invloed op hoe snel iemand herstelt. Als we iemand beter willen maken, is het zaak om dat niet alleen met een pil te doen.”
Als voorbeeld haalt ze een patiënt op de intensive care aan. Hij is gespannen, waardoor er meer medicijnen nodig zijn voordat hij aan de beademing kan. ,,We werken met aromapleisters, met lavendelgeur. Dat kan helpen ontspannen, zodat minder pijnstilling nodig is.”
Budgetten
Voor de budgetten is de zorg deels afhankelijk van de zorgverzekeraars. Een aromatische pleister wordt niet vergoed, ontspanningsmedicatie wél. Medicijnen zijn belangrijk, maar er kan veel meer. ,,Een geurpleister, acupunctuur, massage. We moeten alle onderdelen meenemen in het behandelplan.” Visser gelooft dat de zorg zo ook betaalbaarder wordt. ,,Als mensen minder pijnstillers nodig hebben, hebben ze ook minder last van bijwerkingen en kunnen ze sneller uit het ziekenhuis worden ontslagen. Maar het is groter dan dat: als we focussen op hoe we mensen zo gezond mogelijk kunnen houden, worden minder mensen ziek. Dat is beter voor iedereen.”
De beste ideeën om er te komen, worden op de werkvloer bedacht, zegt Visser. ,,Daar werken de mensen dag in, dag uit met patiënten. Zij zien wat nodig is en wat helpt. Daar is deze lachspiegel een mooi voorbeeld van. Het lijkt iets kleins, maar hij kan iets groots bereiken.”
Artikel is geschreven door: Chantal Blommers
De foto is gemaakt door: Ricardo Smit
